foto: Bas van Setten
Poep op de bank?
Wat doe je als je een huiskamer binnenloopt en je ziet poep op de bank liggen? Je bent gekomen om het huis te stofzuigen en de badkamer te poetsen; poep opruimen staat niet in de overeenkomst met je werkgever. Stofzuig je maar om de bank heen en doe je alsof je het niet ziet? Natuurlijk niet.
Dit lijkt een extreme situatie, maar het is een verhaal uit de praktijk. Thuiszorgmedewerkers in Utrecht helpen elke dag weer duizenden mensen. De werkdruk is hoog; want tijd is geld en vooraf staat vast hoeveel minuten je over een klus mag doen. In slechts 2 uur tijd een heel huis stofzuigen, keuken, wc én badkamer poetsen en aandacht geven aan de bewoner, die vaak met forse problemen kampt. Onlangs sprak ik een avond met thuiszorgmedewerkers in de stad. Zij vertelden dat zij over de vloer komen bij eenzame mensen, die vragen of ze tijd willen vrijmaken om samen koffie te drinken. Liever wat aanspraak dan een gepoetste badkamer. Bij mensen die vragen of ze willen helpen, omdat het hen niet lukt online een formulier in te vullen. Bij mensen die in de war zijn, of door verslavingsproblematiek op hun eigen bank hebben gepoept.
Het werk is zwaar, maar de medewerkers die ik sprak deden hun werk met liefde. Het raakte mij dat zij in alles hun cliënten voorop stellen. Maar zij maakten zich ook boos over de torenhoge werkdruk, die ten koste gaat van diezelfde cliënten én van de zorgverleners zelf.
Theorie en praktijk botsen
Thuiszorg is door de gemeente Utrecht aanbesteedt aan een aantal thuiszorgorganisaties, die afspraken hebben over de tijd die je over een klus mag doen. Poep van een bank halen komt niet in hun administratie voor, evenmin als koffie drinken met een eenzame cliënt die al dagen niemand heeft gesproken, of de verzekering regelen voor een oudere cliënt die digitaal niet vaardig is. Theorie en praktijk botsen continu.
En dan heb ik het nog niet gehad over het feit dat de verschillende thuiszorgorganisatie eigen arbeidsvoorwaarden hebben. Zo berekenen sommige organisaties reistijd op basis van afstand, maar kijken daarbij niet of een cliënt tien hoog woont. En sommigen maken het wel heel bont: lunch en werkoverleg doe je maar in je eigen tijd.
De zorg die ze verdienen
De problemen in de zorg zijn complex; een kant en klare oplossing voor de hoge kosten en het gebrek aan personeel is er niet. Maar ik wil wel graag meedenken met de gemeente, de zorginstanties en de zorgverleners over hoe het beter kan. Zodat cliënten én thuiszorgmedewerkers in Utrecht de aandacht en zorg krijgen die ze verdienen.
12 december 2023
foto: Bas van Setten